Տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաների կիրառումն ուսումնական գործընթացում

Համակարգչային սարքեր և համակարգեր

1. Թվել համակարգչի հիմնական սարքերն ու սարքավորումներ, բացատրել դրանց դերն ու աշխատանքի սկզբունքը։

Համակարգիչը մեքենա է, որը մշակում է տվյալները հրամանների ցանկին համաձայն։ Համակարգիչները լինում են տարբեր ֆիզիկական ձևի։ Այսօր համակարգիչները հիմնված են միահավաք շրջույթների վրա և միլլիարդավոր անգամներ արագ գործելով՝ զբաղեցնում են նախկին ծավալի մի փոքրիկ կտոր։ Այժմ պարզ համակարգիչը կարելի է տեղավորել ձեռքի ժամացույցի մեջ և սնուցել ժամացույցային մարտկոցից։

Համակարգիչը համարվում է էլեկտրական սարքավորում, քանի որ բոլոր համակարգիչները աշխատում են հոսանքով,բոլոր համակարգիչները, նույնիսկ որոշ հեռախոսներ, ունեն նույն կառուցվածքը: Համակարգիչ բառը ծագել է անգլերեն compute բառից, համակարգիչ, որը թարգմանվում է որպես «հաշվարկել», «հաշվիչ» (անգլերեն բառը, իր հերթին, գալիս է լատիներեն computāre — «հաշվարկել») բառից:

Համակարգչի հիմնական սարքերն են՝ մոնիտոր, համակարգային բլոկ, ստեղնաշար, մկնիկ։ Բոլոր սարքերը միանում են համակարգային բլոկին։

Մոնիտոր համակարգչային սարքավորում է, որը նախատեսված է տեքստային և գրաֆիկական ինֆորմացիան էկրանին արտածելու համար։ Մոնիտորները սովորաբար լինում են գունավոր, չնայած համակարգչային տեխնոլոգիաների զարգացման ավելի վաղ էտապում կային նաև միագույն մոնիտորներ։ Էկրանի վրա արտացոլվող ցանկացած պատկեր կազմված է դիսկրետ կետերի բազմությունից, որոնց անվանում են փիքսելներ։ Մոնիտորները չափվում են իրենց անկյունագծով, որոնք լինում են 14,15,17,… դյույմանոց (1 դյույմ = 25.4 մմ)։ Մոնիտորները լինում են հարթ և գոգավոր։

Համակարգային բլոկ

Ժամանակակից համակարգային բլոկը փոխկապակցված սարքերի հավաքածու է, որն ապահովում է համակարգչիի նորմալ աշխատանքը: Համակարգային
բլոկի իրանում են տեղակայված համակարգչի աշխատանքն ապահովող
բոլոր սարքերը , այլ կերպհամակարգիչը հենց համակարգային բլոկն է, իսկ մոնիտորը ինֆորմացիայի արտացոլման միջոցը:

Համակարգային բլոկի մեջ գտնվող սարքերը անվանում են ներքին սարքեր:

Համակարգային բլոկը կազմված է հիմնական հետևյալ սարքերից:

1. Իրան
Սնուցման բլոկ
2. Մայրական սալիկ
Պրոցեսոր
Օպերատիվ հիշողության պլատա
. Կոշտ սկավառակի կուտակիչ
Օպտիկական սկավառակների կուտակիչ
Ճկուն սկավառակով կուտակիչ
Ընդլայնման քարտեր
Ձայնային քարտ
Տեսաքարտ
Ցանցային քարտ

Սնուցման բլոկները հիմնականում վաճառվում են համակարգային բլոկի հետ միասին:Սնուցման բլոկները լինում են տարբեր հզորությունների և տիպերի : Համակարգիչների վրա տեղադրվում են ելնելով համամակարգիչի հզորությունից:
Բոլոր տիպի սնուցման բլոկները կատարում են նույն ֆունկցիան , ապահովում են 3վ , 5վ, 12վ — լարում։ նուցման բլոկների վրա որպես կանոն ամենաշուտը փչանում է օդմղիչը , սկսում է բարձր ձայն գալ և որոշ ժամանակ այդպես աշխատելուց հետո ընդհանրապես չի աշխատում :
Թանկ գին ունեցող սնուցման բլոկների վրա դրված է մեծ չափի , դանդաղ պտտվող օդմղիչներ։ Դրանք բավականին երկար ժամանակ են աշխատում և ամենակարևորը աշխատանքի ժամանակ բարձր ձայն չի գալիս :

Մայրական սալիկը համարվում է համակարգչի հիմնական պլատան: Ներքին բոլոր սարքերը , օրինակ վիդեոքարտը , ձայնային պլատան … միանում են նրան : Վերջերս արտադրված բոլոր մայր պլատաների վրա կա ձայնային պլատա: Լինում են մայր պլատաներ, որոնց վրա կա վիդեոքարտ , որոնք հիմնականում լինում են թույլ պարամետրերով :

Պրոցեսորը (մշակիչ) համակարգչի հիմնական միկրոսխեման է, որը կատարում է մաթեմատիկական և տրամաբանական գործողությունների մեծ մասը, ապահովում է կապը համակարգչի տարբեր սարքավորումների միջև։ Այն կազմված է վանդակներից, ինչպես հիշողությունը, միայն սրանցում կարող են փոփոխվել տվյալները։ Վանդակները կոչվում են ռեգիստրներ։ Որոշ ռեգիստրների տվյալներ դիտվում են որպես հրամաններ։ Ղեկավարելով տվյալների մուտքը դեպի այս կամ այն ռեգիստր՝ ղեկավարվում է տվյալների մշակումը։

Օպերատիվ հիշողության պլատա։ Հաճախ կարելի է հանդիպել ОЗУ (оперативное запоминающее устройство) և RAM (Random Access Memory) տերմիններին: Նրանք երկուսն էլ նշանակում են համակարգչի օպերատիվ հիշողությունը կամ պարզապես օպերատիվ հիշողություն։ Այս պլատա օգտագործվում է կատարվող ծրագրերի ու պրոցեսորի կողմից մշակվող տվյալների պահպանման համար: Այն իրենից ներկայացնում է ոչ մեծ տպասալիկի վրա տեղակայված էլեկտրոնային միկրոսխեմաների համախումբ, և
նրա մեջ ժամանակավորապես պահվում են բեռնավորված ծրագրերը և այն
տվյալները, որոնք անհրաժեշտ են համակարգչի աշխատանքի համար`
օպերացիոն համակարգի, սարքերի և կատարվող ծրագրերի տվյալների
արագ փոխանակման համար: Հիշողության ծավալը ազդում է համակարգչի
արագության վրա, և այն կորչում է համակարգչի էլեկտրասնուցման անջատման դեպքում: Այս հիշողության ծավալից և արագագործությունից է կախված համակարգչի արագագործությունը:

Կոշտ սկավառակով կուտակիչը (Hard Disk Drive-HDD) «ըստ լռելյայն» տեղադրվում է բոլոր անհատական համակարգիչներում և հանդիսանում է ինֆորմացիայի ամենատարածված կրիչը: Այն մագնիսական սկավառակների և զգայուն գլխիկների հիման վրա կառուցված էլեկտրամեխանիկական սարքավորում է: Կոշտ սկավառակը նախատեսված է գործնականում անսահմանափակ ժամանակով ինֆորմացիա պահելու համար:

Օպտիկական սկավառակների կուտակիչը լազերի հիման վրա աշխատող էլեկտրամեխանիկաօպտիկական սարքավորում է՝ նախատեսված օպտիկական սկավառակներից ինֆորմացիայի ընթերցման և դրանց վրա տվյալների գրանցման համար:

Ճկուն սկավառակով կուտակիչը (Floppy Disk Drive-FDD) նախատեսված է ճկուն սկավառակից ինֆորմացիայի ընթերցման համար, ինչպես
նաև համարվում է ինֆորմացիայի պահպանման և տեղափոխման միջոց;

Ընդլայնման քարտերը ձայնային քարտը, տեսաքարտը և ցանցային քարտը տեղադրվում են մայրական սալի հատուկ բնիկներում և ընդլայնում նրա ֆունկցիաները:

Ձայնային քարտը (Sound Card ) օգտագործվում է ձայնի վերարտադրման համար և, սովորաբար, ներկառուցված է լինում մայրական սալում:

Տեսաքարտը (Video Card) ինֆորմացիան արտապատկերում է մոնիտորի էկրանին: Որոշ դեպքերում տեսաքարտը ներկառուցված է լինում մայրական սալիկի վրա:

Ցանցային քարտը (Network card ) օգտագործվում է լոկալ
ցանցի միացման համար և, սովորաբար, ներկառուցված է լինում մայրական
սալում: Ժամանակակից համակարգիչներում օգտագործվում են ցանցային
տպասալեր, որոնք հնարավորություն են տալիս միացնել Fast Ethernet /Gigabit Ethernet (100/1000 Մբ/վրկ արագության) ստանդարտի ցանցին:

2. Ի՞նչ պերիֆերային սարքավորումներ գիտեք

Պերիֆերային սարքավորումներն այն լրացուցիչ սարքավորումներն են, որոնք միացվում են համակարգչին:

Ստեղնաշար(keyboard)՝ թույլ է տալիս համակարգչում կատարել մուտքագրումներ. թվեր, տառեր, սիմվոլներ:
Մկնիկ(mouse) ինֆորմացիայի ներածման ունիվերսալ միջոց է: Մկնիկի աշխատանքի սկզբունքը բավականին պարզ է. այն սահում է հարթ մակերևույթով, հատուկ տվիչները հսկում են նրա շարժումները և փոխակերպում դրանք մոնիտորի էկրանի վրա:
Ծրիչ (Սկաներ) թույլ է տալիս սկանավորել, պատճենել նկարը, փաստաթուխտը կամ այլ օբյեկտներ և տեղադրել դրանք համակարգչում.
Խոսափող, (Միկրոֆոն) մեր ձայնը մտցնում է համակարգչի մեջ
Թվային ֆոտոխցիկ (ֆոտոապարատ)
Թվային տեսախցիկ (վիդեոկամերա)
Վեբ խցիկ — հնարավորություն է տալիս լուսանկարելու ինչպես նաև ուղիղ եթերով պատկերներ փոխելու այլ օգտվողներին

3.Ի՞նչ խմբերի են բաժանվում պերիֆերային սարքավորումներ (ըստ խմբերի թվեք երեք սարք-սարքավորում)

Մուտքի սարքավորումներ,ելքի սարքավորումներ,մուտքի և ելքի սարքավորումներ

Մուտքի սարքավորումներ

Բոլոր այն սարքաորումները, որոնք ինֆորմացիա են մուտք անում համակարգիչ, կոչվում են մուտքի սարքավորումներ։

Ստեղնաշար
Մկնիկ
Ծրիչ

Ելքի սարքավորումներ

Բոլոր այն սարքավորումները, որոնք ինֆորմացիա են հանում համակարգիչից կոչվում են ելքի սարքավորումներ։

Դինամիկ -թույլ է տալիս լսելու համակարգչից դուրս եկող ձայները
Էկրան (Մոնիտոր) -սրա շնորհիվ է որ մենք տեսնում ենք համակարգչում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր բան
Պրոեկտոր -կարող է փոխարինել էկրանին, բացում է համակարգչում երևացող յուրաքանչյուր ինֆորմացիայի կրկնօրինակը
Վիդոքարտ- սրա շնորհիվ է, որ մենք կարողանում ենք նայել վիդոներ, խաղալ խաղեր, կատարել գրաֆիկական խմբագրումներ՝ մոնտաժ
Տպիչ կամ պրիտեր — սարք, որը օգտագործվում է համակարգչից տեքստ կամ պատկերներ տպելու համար
Ականջակալ — օգտագործվում է ձայն լսելու համար

Ելքի և մուտքի սարքավորումներ

Դրանք այն սարքավորումներն են, որոնք կարողանում են ինֆորմացիան միաժամանակ և՛ ներկրել համակագիչ, և՛ հանել համակարգչից:

Կոշտ սկավառակ (HDD) — սա համակարգչի ներքին հիշողությունն է (C և D) դիսկեր
Կրիչ (Ֆլեշկա)
Ձայնային քարտ — ապահովում է համակարգչի ձայնի լսելիությունը
Wi-Fi ցրիչ — էլեկտրական ազդանշնանների միջոցով տարածում է ինտերնետը: Որպեսի ցրիչը ինտերնետ տարածի անհրաժեշտ է, որ միացված լինի լարայանին ինտերնետին
Վիդեոելքով վիդեոքարտ — այս սարքավորման միջոցով հնարավոր է լինում համակարգիչների միացնել վիդեոի ձայնագրման հատուկ սարքեր
Օպտիկական (CD և DVD) և ճկուն (FDD) դիսկեր, դիսկակիրներ

4.Ներկայացնել անձնական համակարգչի պարամետրային ցուցիչը՝ կցելով նկարը։

5. Հիմնական գործածական ընդլայնումների թվարկում, գործածման առանձնահատկություններ
Համակարգչի մեջ օգտագործվում է 3 տիպի ընդլայնումներ ՝ թղթապանակ/ folder/ ֆայլ,/ նկար word doc, excell, ձայնագրություններ, պիտակ/ shortcut/-իրական թղթապանակ։